Cà phê: Thức uống hay vị thuốc quý!
Theo truyền thuyết cây cà phê có nguồn gốc như sau: Vào thế kỷ thứ X, anh chăn dê Kaldi, Ethiopia, nhận thấy những con dê sau khi ăn quả màu đỏ của những cây có hoa trắng, lá xanh thẫm trên đồi Caffa sẽ chạy nhảy không biết mệt cho đến tận đêm khuya. Kalda dùng thử trái cây này thấy cảm giác tỉnh táo, khỏe khoắn và hung phấn. Nghĩ rằng mình đã gặp một phép lạ, Kaldi báo cáo vị quản nhiệm ở một tu viện gần đó. Vị tu sĩ sợ rằng đây là một thứ trái cấm của quỷ dữ nên lập tức vứt vào lò lửa, thế nhưng khi những quả màu đỏ kia cháy xém lại tỏa ra mùi thơm nào ngạt. Lúc này, vị tu sĩ tin rằng đây là món quà của Thượng đế ban tặng, và gọi thêm những tăng lữ khác đến. Họ đem rang lên, giã nhỏ rồi pha vào nước uống để mọi người cùng hưởng thiên ân, và đây là những ly cà phê đầu tiên. Vì đồi Caffa là nơi đầu tiên phát hiện nên cây này được đặt tên là cây cà phê (caffe) và sau này chất chiết xuất từ cà phê là caffeine, tinh chất cà phê. CAFFEINE LÀ HOẠT CHẤT CHÍNH Caffeine là một methyl xanthine alkaloid có nhân vòng purine. Vì công thức hóa học tương đồng với base adenine và guanine của acid nucleic nên caffeine có tác dụng ức chế cạnh tranh (competitive inhibitor) với adenosine trên các thụ thể chuyên biệt (specific receptor).(X) Khi sự ức chế xảy ra tác dụng ngăn chặn buồn ngủ của adenosine không còn nữa người dùng caffeine sẽ tỉnh táo, hưng phấn lên. Vì cấu trúc tương đồng, caffeine ức chế cạnh tranh với adenosine Caffeine cũng kích thích hệ giao cảm chế tiết nhiều adrenaline khiến đồng tử nở rộng, mạch máu giãn ra đưa nhiều máu ra ngoại vi, tim đập nhanh, hơi thở cũng tăng lên. Caffeine còn kích thích não, chế tiết dopamine, gây sảng khoái nên càng làm cho cơ thể tỉnh táo hơn. Với liều bình thường, caffein cải thiện khả năng học tập, trí nhớ, sự tỉnh táo, độ tập trung và điều phối vận động. Do đó, caffeine được xem là một chất hỗ trợ sinh học cho con người như: Cải thiện hoạt động thể thao; Tăng sức dẻo dai, chịu đựng, với liều vừa phải (5 mg / kg) caffeine cải thiện rõ hiệu suất chạy nước rút, tăng độ bền bỉ cơ bắp khi đạp xe, vận động..; Gia tăng chuyển hóa cơ bản ở người lớn.
